€2 miljoen voor onderzoek en ontwikkeling zelflerende productiestraat
Met de officiële bekrachtiging van het STREAM-project op 4 september is het startsein gegeven voor één van de eerste concrete uitvoeringsprojecten binnen Werf van de Toekomst Drechtsteden-Rotterdam. STREAM – voluit Systematisch ontwikkelen van efficiënte scheepsbouwprocessen voor Nederlandse werven middels robotisering & automatisering – ontvangt 2 miljoen subsidie en moet leiden tot modernere scheepswerven, lagere kosten en een sterkere internationale concurrentiepositie.
Krachtenbundeling van vier toonaangevende Nederlandse werven
In STREAM werken vier Nederlandse scheepswerven die wereldwijd schepen leveren, Neptune Marine, Royal IHC, Scheepswerf Gebroeders Kooiman en Mercury Yacht Construction, samen aan de vernieuwing van hun productieprocessen. Doel is om de scheepsbouw in Nederland te behouden en structureel te versterken. De urgentie is groot: Nederland dreigt terrein te verliezen in de bouw van complexe, klant specifieke schepen; een domein waarin het jarenlang excelleerde.
Zelflerende panelenstraat maakt proces scheepsbouw efficiënter
Centraal in het project staat de ontwikkeling van een geautomatiseerde panelenstraat, waarin slimme lasautomaten, lasrobots en lascobots worden ingezet. Een panelenstraat is het deel van de scheepswerf waar stalen platen worden gelast tot grotere onderdelen van een schip, bijvoorbeeld de romp. Om risico’s in de onderzoeksfase te beperken én het systeem toekomstbestendig te maken, wordt een zelflerend aansturingssysteem ontwikkeld dat tijdens de productie leert van afwijkingen en het proces direct bijstuurt.
De technologie voor de lasrobots en -cobots wordt ontwikkeld door SAM XL, parallel hieraan onderzoekt RoboHouse in samenwerking met de werfmedewerkers hoe de slimme lasrobot concreet geïmplementeerd moet worden in de praktijk. Beide partners zijn een fieldlab van de TU Delft. De ambitie, als eerste project binnen Werf van de Toekomst Drechtsteden – Rotterdam, is dat deze regio in 2030 uitgroeit tot een van de belangrijkste Europese regio’s voor de bouw van complexe schepen. De regio is nu al goed voor 43% van de Nederlandse maritieme bedrijvigheid en een gezamenlijke jaaromzet van ruim €5 miljard.
Robotisering in de praktijk
Om de Nederlandse werven te behouden en voorop te blijven lopen, zijn moderne werven nodig gebaseerd op nieuwe digitaliserings- en robotiseringstechnologieën. Daarmee verlagen ze hun kosten én pakken ze het personeelstekort aan. Een van de grootste uitdagingen in de scheepsbouw is het lasproces. Hoewel er wereldwijd volop wordt geëxperimenteerd met automatisering, blijken standaard lasrobots nauwelijks toepasbaar op Nederlandse werven, vanwege de grote variatie in scheepsontwerpen en werkomstandigheden. Binnen STREAM wordt daarom specifiek gewerkt aan technologie die deze variatie wél aankan.
De panelenstraat van Neptune fungeert als ontwikkelomgeving voor de lasrobots. Het unieke is dat dit niet gebeurt in afzonderlijke stappen, maar binnen één geïntegreerde productielijn, aangestuurd door een zelflerend systeem dat is gekoppeld aan het 3D-ontwerpmodel van het schip. Hierdoor worden fouten vroegtijdig herkend, processen aangepast en informatie teruggekoppeld naar het ontwerp, een directe verbetering ten opzichte van de huidige, grotendeels handmatige werkwijze. Kennis wordt opgebouwd en gedeeld in een nog op te richten proeftuin: het Living Lab.
Benjamin Grefkens, CEO Neptune & penvoerder STREAM: “Vooruitgang ontstaat door kennis te delen en samen te bouwen aan de Werf van de Toekomst. Met STREAM bundelen onze werven, Deal en de fieldlabs RoboHouse en TU Delft hun krachten om de scheepsbouw – een nationale trots – naar een hoger niveau te tillen. Door samen te innoveren zetten we de stap van traditioneel handwerk naar hightech vakmanschap.”
Samenwerking en ondersteuning
STREAM is het eerste concrete uitvoeringsproject binnen het regionale samenwerkingsverband Werf van de Toekomst Drechtsteden-Rotterdam. Dit samenwerkingsverband draagt bij aan het nationale koploperproject Werf van de Toekomst, waarvan NMT-IRO projecteigenaar is en onderdeel is van de Nationale Sectoragenda Maritieme Maakindustrie.
De regio Drechtsteden/Rotterdam vormt hierin een krachtige coalitie van negen scheepswerven: Damen Shipyards Group, Neptune Marine, Royal IHC, Scheepswerf Gebroeders Kooiman, Den Breejen Shipyard, Scheepswerf Slob, Oceanco Group (waar Mercury Yacht Construction onderdeel van uitmaakt), Holland Shipyards Group en De Haas Shipyards. Deze werven worden in het proces begeleid door regionale ontwikkelmaatschappij InnovationQuarter en regionale netwerkorganisatie Deal.
In dit project is daarnaast samengewerkt met subsidiebureaus IMC/UniResearch. InnovationQuarter en Deal hebben het samenwerkingsverband opgezet, bijgedragen aan het verbinden van de werven en het benutten van de juiste subsidieregeling.
STREAM wordt ondersteund met €2 miljoen subsidie van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, via de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Deze subsidie is onderdeel van de Subsidieregeling maritieme innovatieprojecten.
De totale projectwaarde bedraagt €4,5 miljoen.
Voor meer informatie: dealdrechtsteden.nl
Foto: Deal Drechtsteden
Foto onderschrift: Op 4 september hebben de deelnemende werven uit de stuurgroep Werf van de Toekomst Drechtsteden-Rotterdam hun handtekening gezet onder het STREAM-project.
Dit bericht is geplaatst door de nieuwsdienst van Vaarmarkt. Heb je vragen of opmerkingen over dit bericht, neem contact met ons op via nieuwsdienst@vaarmarkt.nl. Je kunt ook zelf persberichten en nieuws tips doorgeven aan onze redactie. Meer informatie hierover vind je op onze nieuwsdienstpagina.
